Fabrikalarda işlenmiş veyahut kullanılmış olan maddelerden arta kalan ve artık herhangi bir şekilde işlenemeyen, tüketilemeyen metaller, makinalardan arta kalan yağlar, cüruf ve maden atıklarına endüstri de fabrika atıkları denir. Endüstriyel atıklar daha çok yerleşik nüfusun yüksek olduğu ekonomisi sanayiye bağlı olan bölgelerde daha fazladır ve bu atıklar su kaynaklarına boşaltılır, meydana gelen atık sular ile de artık sıkça tercih edilen tarımsal sulama yapılır. Bu yüzdendir ki özellikle Ege ve Marmara bölgelerinde fabrika atıklarının suya boşaltılması sebebiyle su ve toprak kirliliği yaşanır.

Sadece Ege, Marmara bölgelerinde de değil üstelik örneğin Erzurum Karasu da endüstriyel kuruluşların neden olduğu bir su kirliliği mevcuttur. Yani fabrika atıklarının oluşumunu önlemezsek akarsu ve nehirlerimizin kirlenmesini engelleyemez, nehirlerden sulanan tarım arazilerini de aşırı şekilde kirletmiş dolayısıyla arazilerin çoraklaşması ve ekilen ürünlerde verim kayıplarına yol açarız. Dolayısı ile endüstriyel katı atıklar günümüzde insanlar, canlılar, su, toprak ve çevre için çok tehlikeli sonuçlar ortaya çıkarmaktadır. Bu tehlikelerin önüne geçmek için atıklar ya yok edilmeli ya tekrar kullanılabilmeli, ya da geri dönüştürülüp yeniden kazanım sağlanmaktadır.

Fabrika Atıklarının Oluşmaması Mümkün Müdür?

Şöyle ki fabrika atıklarının oluşmaması pek mümkün olmadığı gibi atıkların oluşumunu tamamen önlemekte mümkün değildir. Bu yüzden atıkların çevreye en az zararlı hale getirilmesi gerekmektedir. Fabrika atıkları çok sayıda geri kazanılabilir malzeme içerir. Atık Borsası sistemi ile endüstriyel katı atıkların değerlendirilmesi, düzenli depo edilmesi, hammadde olarak yeniden kullanılması ve tekrar ekonomiye kazandırılması amaçlanır.
Kısaca oluşan atıklar şu şekilde değerlendirilebilir; Karayollarında kullanılan endüstriyel malzemeler:

Taban zemininden kaplamaya kadar her tabakada kullanılabilir. Böylece atık malzemeler kullanılarak maliyet düşürülür, performans artırılır ve çevre dostu yollar yapılabilir.

1) Taban zemininde dolgu malzemesi olarak kullanılabilir: Bunu sağlayan endüstriyel atıklar uçucu kül ve hurda lastiklerdir.
2) Atıktan türetilmiş yakıt üretimi yapılabilir.
3) Atıklardan az miktarda enerji üretimi yapılabilir.
4) Atık standartlarına uymayan fabrikalar hakkında anında yasal işlem başlatılarak ağır yaptırımlar uygulanabilir.
5) Mermer fabrikasında ki atık atık mermer tozları kağıt sanayisinde ve demiryolu zemin malzemelerinde kullanılabilir.
6) Sanayi tesisleri organize sanayi bölgelerinde toplanabilir.
7) Endüstriyel fabrika atıklarının deşarjları izlenebilir. Böylece su kaynaklarının yönetimi sağlanıp, toprak kalitesi izlenebilir.
8) Şirketlerde endüstriyel atıklar için düzenli depolama uygulaması getirilmelidir.
9) Atık Geri Dönüşüm Borsası: Bu sistemin oluşturulması sanayilerden daha az atık çıkmasını, çıkan atıkların da diğer bir sanayinin hammaddesi kullanılmasını sağlamaktadır. Böylece atıklar çevreye zarar vermemekte, ortaya çıkan atıkların geri kazanılmasını ve daha fazla ikincil hammadde olarak değerlendirilmesini, daha pahalı atık yok etme giderlerinden tasarruf edilmesini sağlayan bir aracılık sistemidir.

Yani fabrika atık sorununun tam bir çözümü olmasa da üretim sürecinin hammaddenin ve enerjinin etkin ve verimli kullanılması; az atık üretilmesine atıkların geri kazanılmasına ve yeniden kullanılmasında rol oynamaktadır.